1. Fuel Network là gì?
Fuel Network là một trong những Layer 2 đầu tiên trên Ethereum sử dụng giải pháp Optimistic Rollup, tương tự như Arbitrum và Optimism. Dự án hội tụ nhiều ưu điểm từ các blockchain khác như mô hình UTXO, ngôn ngữ lập trình mới được cải tiến từ Rust và sử dụng Ethereum để bảo mật. Nhờ đó Fuel mang lại khả năng mở rộng cao, an toàn và linh hoạt cho mạng lưới.
Fuel Network đã giới thiệu giải pháp ‘Modular’ nhằm giải quyết vấn đề các Layer 2 hiện tại gặp khó khăn trong việc duy trì hiệu suất cao và giữ phí giao dịch thấp khi nhu cầu tăng mạnh, bằng cách tách biệt các lớp khả dụng dữ liệu (data availability), đồng thuận (consensus) và thực thi (execution).
Đặc biệt, Fuel đã khởi động chương trình Fuel Point vào ngày 16/10, cho phép người dùng tham gia tương tác với dự án để tích lũy điểm. Đây cũng là cơ hội để bạn có thể nhận Airdrop khi Fuel phát hành token.
2. Đội ngũ dự án
Các thành viên Fuel Network đều có kinh nghiệm lâu năm trong ngành, đạt được các thành tựu đáng kể.
Nick Dodson | Co – Founder & CEO: Trước khi thành lập Fuel Network, ông đã có nhiều năm kinh nghiệm trong thị trường Crypto với vai trò phát triển sản phẩm. Tiên phong trong việc xây dựng giải pháp Launchpad.
Brandon Kite | CTO: Ông tốt nghiệp cử nhân ngành Toán học tại Đại học Washington. Kinh nghiệm làm việc của ông phần lớn làm về các mảng Software Engineer. Từng đảm nhận nhiều vai trò cấp cao như Senior Engineer, CBO, CTO.
Arjun Krishan Kalsy | COG: Ông từng làm Head of Ecosystem tại Mantle Network, Head of BD & Growth tại Polygon, mở rộng hệ sinh thái lên hơn 50,000 dApps và xây dựng các mối quan hệ đối tác quan trọng.
3. Nhà đầu tư
Fuel huy động thành công 81,5 triệu USD qua hai vòng gọi vốn với mức định giá gần nhất là 1 tỷ USD. Có thể nói đây là số tiền rất lớn, giúp Fuel có thể vận hành và tài trợ cho các dự án nhằm phát triển hệ sinh thái.
Chi tiết các vòng gọi vốn:
- 06/09/2022: Huy động được 1,5 triệu USD được dẫn đầu bởi CoinFund với sự tham gia của Fenbushi Capital và Origin Capital.
- 21/09/2021: Tại vòng đầu tư chiến lược, huy động thành công 80 triệu USD dẫn đầu bởi Blockchain Capital và Stratos Technologies cùng với sự tham gia của The Spartan Group, CoinFund, Maven 11 Capital và các quỹ đầu tư khác.
Đây là một con số cực kỳ lớn đối với các dự án làm về Layer 2. Với nguồn vốn này, đảm bảo Fuel có thể duy trì lâu dài, tổ chức các cuộc thi hackathon thu hút nhà phát triển.
4. Sản phẩm của Fuel Network là gì?
Fuel cung cấp cơ sở hạ tầng cho việc phát triển các dApp. Ngoài đóng vai trò là ‘nền móng’ của blockchain, dự án còn phát hành một số công cụ dành cho các lập trình viên, thay vì để họ phải sử dụng các sản phẩm hỗ trợ từ bên thứ ba.
Với điểm mạnh là hiệu suất cao và cung cấp đầy đủ công cụ hỗ trợ cho nhà phát triển. Fuel sẽ là một điểm đến lý tưởng dành cho các ứng dụng cần tốc độ giao dịch nhanh như DEX, NFT hay GameFi và các lập trình viên sẽ có cơ hội tiếp cận được nền tảng mạnh mẽ.
4.1 Những điểm đáng chú ý về Fuel
Ngôn ngữ Sway và bộ công cụ phát triển Force
Fuel phát triển ngôn ngữ lập trình riêng mang tên Sway, kết hợp các ưu điểm của cả 2 ngôn ngữ lập trình phổ biến hiện nay là Rust và Solidity. Các cú pháp gần như tương tự với Rust nhưng sẽ có vài điểm khác biệt để tạo môi trường thân thiện cho nhà phát triển và Solidity đứng ở góc độ thực thi smart contract.
Force (Fuel Network Orchestrator) là bộ công cụ dành riêng cho nhà phát triển của Fuel, cung cấp các tính năng như theo dõi tài khoản, triển khai hợp đồng thông minh và theo dõi hiệu suất dApp.
Parallel Execution
Dù được phát triển trên Ethereum nhưng Fuel không sử dụng mô hình Account như Ethereum mà thay vào đó sử dụng UTXO (Unspent Transaction Output), được kế thừa từ Bitcoin. Điều này cho phép xử lý giao dịch song song, tăng tốc độ và tối ưu hóa hiệu suất.
*Mô hình UTXO đề cập đến việc các giao dịch không liên quan đến nhau sẽ được thực thi, không cần đợi giao dịch trước giống như mô hình của Ethereum.
FuelVM
FuelVM, thành phần quan trọng nhất trong mạng lưới Fuel, được phát triển dựa trên các ưu điểm của Ethereum Virtual Machine (EVM) và Solana Virtual Machine (SVM). Giúp giảm lãng phí tài nguyên từ kiến trúc blockchain truyền thống, đồng thời mở rộng không gian cho các nhà phát triển để tối ưu việc xây dựng dApp.
4.2 Hệ sinh thái Fuel Network
Hệ sinh thái Fuel về cơ bản đã khá hoàn chỉnh với các mảnh ghép thiết yếu. Tuy nhiên, ngoài các mảng như Bridge và Oracle được hỗ trợ từ các dự án lớn, còn lại không có nhiều sự nổi bật, đa số là mới thành lập và Fuel tự xây dựng. Một vài dự án có thể kể đến:
- DeFi: Banxa, Bubbly Finance, Pipeline Protocol, SwayLend, Oxiswap,…
- Launchpad: Catalyst, Props.
- NFT Marketplace: Thunder, Fuel Art.
- Oracle: Pyth Network, ORAO, Redstone.
- Bridge: Hyperlane, Everclear, Orbiter Finance, Fuel Bridge, Meld,…
5. Tokenomics
5.1 Thông tin Token
Tên token | Fuel Network |
Ký hiệu | FUEL |
Blockchain | Ethereum, Fuel |
Contract | Đang cập nhật |
Chuẩn Token | ERC-20 |
Mảng | Blockchain Platform |
Tổng cung | 10.000.000.000 |
5.2 Token Allocation
- Community | 20%: Dành cho các chương trình khuyến khích, chiến dịch và các hoạt động phát triển cộng đồng Fuel.
- Ecosystem và R&D | 15,4%: Dành cho việc phát triển hệ sinh thái và nghiên cứu phát triển (R&D) công nghệ Fuel.
- Ecosystem và R&D 24 | 15,4%: Dành cho việc phát triển hệ sinh thái và nghiên cứu phát triển (R&D) công nghệ Fuel. Token sẽ được phát hành dần dần trong 24 tháng theo cơ chế block-by-block.
- Contributors 28 | 9.8%: Dành cho các thành viên cốt lõi của dự án. Token sẽ được phát hành dần dần trong 48 tháng cơ chế block-by-block.
- Contributors 24 | 6.2%: Dành cho các đóng góp trước đây và hiện tại của dự án Fuel. Token sẽ được phát hành dần dần trong 24 tháng cơ chế block-by-block.
- Purchasers | 33,1%: Dành cho các nhà đầu tư đã mua token từ năm 2020 đến 2022. Token sẽ được phát hành dần dần trong 24 tháng theo cơ chế block-by-block.
*block-by-block: Là cơ chế mở token theo từng block mới được tạo ra thay vì dựa vào khoảng thời gian cố định.
Nhìn chung, phân bổ token FUEL đang quá tập trung nhiều vào phía dự án, chỉ có 20% dành cho cộng đồng (không khoá) cùng với việc các phân bổ đều được mở khoá ngay từ đầu. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến giá token vì ngày nào token cũng được mở khoá một phần nhỏ.
5.3 Token Use Case
Token FUEL có ba tiện ích chính:
1/ Bảo mật mạng lưới
- Người dùng stake FUEL tham gia bảo mật mạng lưới và nhận phần thưởng.
2/ Thanh toán tài nguyên chuỗi
- FUEL dùng để trả phí tài nguyên sequencer và phí mạng lưới.
- Gas fees vẫn chấp nhận ETH thông qua Fuel Ignition.
3/ Sắp xếp giao dịch theo ứng dụng & Loại bỏ phí
- FUEL cho phép dApps ảnh hưởng đến việc sắp xếp và thực thi giao dịch.
- Staker khóa FUEL vào ứng dụng, nhận phần thưởng từ ứng dụng, giúp giao dịch miễn phí cho người dùng.
6. Hướng dẫn săn Airdrop Fuel Network
Fuel vừa ra mắt chương trình Fuel Point vào 16/10, người dùng có thể tham gia tương tác với dự án để tích lũy điểm cùng cơ hội nhận airdrop khi Fuel ra mắt token
Fuel Point sẽ bao gồm 3 hoạt động chính trên chuỗi Fuel, với mỗi hoạt động sẽ có mức điểm khác nhau:
- Giữ các loại LRT, LST, stablecoin trên mạng Fuel: 1 điểm / USD /ngày
- Đem tiền tham gia các giao thức: 2 điểm / USD /ngày
- Đốt phí trên mạng: 5 điểm / USD được đốt
Trước tiên, bạn cần chuẩn bị một khoản tiền để tham gia tích lũy điểm trên Fuel. Số tiền này sẽ phụ thuộc vào tình hình tài chính cá nhân, và theo khuyến nghị, bạn chỉ nên dành từ 1-5% tổng tài sản để tham gia vào một kèo airdrop, nhằm đảm bảo sự an toàn và quản lý rủi ro tốt hơn.
Bước 1: Chuyển tài sản sang hệ Fuel – Truy cập trang cầu nối, kết nối ví Metamask và nhập số tiền muốn chuyển.
Ở bước này, bạn nên ưu tiên sử dụng ETH nhé! Mạng Fuel cũng sẽ dùng ETH làm phí gas cho tất cả các hoạt động trên chuỗi.
Lưu ý rằng khi rút tiền khỏi chuỗi Fuel, bạn sẽ phải đợi ít nhất 7 ngày để tiền được chuyển về ví của mình.
Bước 2: Trải nghiệm các dapp trên hệ sinh thái Fuel
MiraSwap – Mục tiêu là swap để đốt phí, bạn có thể chỉnh trượt giá ở góc phải trên xuống 0.1% để giảm chi phí thấp nhất. Các cặp có thể swap như WETH-ETH,..
Swaylend – Vay và cho vay tài sản trên chuỗi. Lãi suất trên Swaylend khá thấp, tuy nhiên mục tiêu là kiếm điểm nên bạn có thể lựa chọn loại tài sản phù hợp để cho vay.
Griffy – Nền tảng dự đoán tương tự Polymarket
Tùy thuộc vào số tiền và thời gian giữ lệnh, bạn sẽ nhận được điểm fuel dựa trên tỷ lệ đặt cược. Tuy nhiên, hãy cân nhắc rủi ro vì thanh khoản trên Griffy khá thấp.
Ngoài ra còn một số Dapps khác, bạn có thể tham khảo tại đây
Lưu ý:
- Dự án đã tuyên bố sẽ không có ràng buộc nào liên quan đến Fuel Point, vì vậy bạn nên cân nhắc kỹ trước khi tham gia.
- Số điểm không được minh bạch ở một số ví hàng đầu khiến quá trình săn airdrop trở nên rủi ro hơn cho những ai muốn đốt phí.
- Sự kiện này sẽ kéo dài trong vòng 3 tháng và sẽ kết thúc khi có thông báo cụ thể tiếp theo. Bạn có thể theo dõi các kênh tin tức của 5 Phút Crypto để cập nhật những thông tin mới nhất!
7. Roadmap
Dự án không công bố chi tiết lộ trình. Dưới đây là các cột mốc đáng chú ý trong quá khứ:
- 8/9/2022: Ra mắt testnet Beta-1. Bản testnet đầu tiên giới thiệu đến với cộng đồng.
- 15/11/2022: Ra mắt testnet Beta-2. Cải tiến các tính năng phiên bản trước, ra mắt cầu nối với Ethereum cho mục đích xây dựng các ứng dụng chuỗi chéo.
- 20/3/2023: Ra mắt bản testnet Beta-3. Mở rộng thêm tính năng từ phiên bản Beta-2, giới thiệu tính năng P2P và khả năng chạy đồng bộ hoá các full node nhằm tăng tốc độ mạng lưới.
- 12/10/2023: Ra mắt bản testnet Beta-4. Cải thiện tính năng P2P, hỗ trợ thêm nhiều tài sản, cải thiện hiệu suất và tăng cường bảo mật cầu nối.
- 01/03/2024: Ra mắt bản testnet cuối cùng là Beta-5. Ra mắt bộ công cụ cho nhà phát triển, tăng cường khả năng tương tác với dApp qua Fuel Wallet Connectors,…
- 16/10/2024: Chính thức mainnet.
8. Tiềm năng và thách thức của Fuel Network là gì?
Tiềm năng
- Hiệu suất cao: Mô hình parallel execution được các dự án lớn như Solana, Sui áp dụng rất thành công. Điều này sẽ tăng được trải nghiệm người dùng.
- Tính linh hoạt: Hỗ trợ ngôn ngữ được kết hợp Solidity và Rust. Điều này dễ dàng thu hút được các nhà phát triển từ hệ sinh thái EVM và Solana ⇒ các cuộc thi hackathon trong tương lai sẽ có nhiều nhà phát triển tham gia.
- Airdrop: Fuel đang triển khai chương trình Point cho người dùng trải nghiệm sản phẩm. Với 81,5 triệu USD huy động được thì cộng đồng đang kỳ vọng đợt airdrop sẽ mang lại giá trị cao.
Thách thức
- Phát triển hệ sinh thái: Hiện tại, việc thu hút các nhà phát triển là một thách thức lớn vì hầu hết họ đã tập trung vào các chuỗi lớn. Ngoài việc sử dụng tài chính, dự án cần thường xuyên tổ chức các chương trình phát triển dành cho các startup để tạo động lực.
- Đối thủ cạnh tranh: Hầu hết các Layer 2 hiện tại đều đã có chỗ đứng vững chắc, nên những dự án nhỏ thiếu nguồn lực phát triển mạnh khó có thể cạnh tranh với các ông lớn như Arbitrum, Optimism, Base, v.v.
- Khả năng tương thích: Fuel vừa ra mắt mainnet, nhưng các dự án Bridge vẫn chưa đa dạng và chưa kết nối nhiều chuỗi ngoài Ethereum. Điều này làm giảm khả năng thu hút dòng tiền và người dùng.
9. Kênh thông tin của Fuel Network
10. Tổng kết
Thị trường Layer 2 đang trở nên rất “chật chội,” khiến cho miếng bánh ngày càng nhỏ hơn. Fuel vừa mới ra mắt mainnet gần đây, nên việc cạnh tranh trực tiếp là một thử thách không hề nhỏ. Để khẳng định vị thế trong một thị trường Layer 2 đã bão hòa, Fuel cần có những bước đột phá và phát triển sáng tạo.
Hy vọng rằng bài viết này đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích về dự án Fuel, giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư chính xác nhất!