1. Mở đầu

Thị trường Crypto đã trải qua một hành trình phát triển đáng kể từ chu kỳ 2021 đến nay, với sự xuất hiện của nhiều công nghệ mới như AI, Blockchain kháng lượng tử, DeFi 2.0, các lớp cơ sở hạ tầng với TPS khủng và sự chú trọng ngày càng tăng đến tính bền vững và tuân thủ pháp luật. 

Đến năm 2025, khi thị trường đã trưởng thành hơn, với sự tham gia của các nhà đầu tư lớn hơn và những thay đổi đáng kể trong môi trường pháp lý, chẳng hạn như việc áp dụng các quy định như MiCA ở Liên minh Châu Âu, ETF của Bitcoin & Ethereum được chấp thuận, các ETF Altcoins dần được cởi mở,… Tuy nhiên, khi thị trường lớn hơn, trưởng thành hơn thì cấu trúc thị trường, cách dòng vốn di chuyển giữa các dự án cũng thay đổi.

Bitcoin dần được xem như một loại tài sản hợp pháp với BTC ETF
Bitcoin dần được xem như một loại tài sản chính thống với BTC ETF

Nếu như trong chu kỳ 2021, chúng ta đã chứng kiến sự bùng nổ của DeFi, NFTs, GameFi, nơi mà giá trị tăng vọt dựa trên tâm lý phấn khích và FOMO. Việc dễ dàng có lợi nhuận chỉ bằng việc mua và nắm giữ đã trở thành kim chỉ nam cho xu hướng đầu tư của rất nhiều người.

Đến 2025, việc mua và liên tục DCA các Altcoins theo cách từ 2021 lại khiến phần lớn nhà đầu tư nhận về những khoản lỗ. Không chỉ là người mới, thậm chí các cá nhân dày dặn kinh nghiệm (OG) tham gia thị trường từ 2017, 2020 khi mua và nắm giữ các Altcoins theo chiến lược giống 2021 thì đều có hiệu suất vô cùng thấp.

Chiến lược mua một đồng coin và nắm giữ đã không còn hiệu quả cho phần lớn Altcoins chu kỳ này
Chiến lược mua và nắm giữ không còn hiệu quả cho phần lớn Altcoins chu kỳ này

Bối cảnh thị trường giờ đây cũng cực kì khác so với 2021 khi:

  • ETH không còn giữ vị thế của dự án dẫn đầu trong làn sóng Altcoin Season. Chính ETH vẫn đang chật vật trong khâu định hình lại hướng phát triển và hệ sinh thái đối mặt với tình trạng vắng bóng người dùng. Điều này được thể hiện qua phí gas đang cực kì rẻ của ETH. Nếu như 2023 – 2024, phí gas của Ethereum có thể lên đến hơn 100 USD, nhưng hiện tại chỉ còn chưa tới khoảng 1 USD.
Phí gas ETH đã giảm xuống mức thấp kỉ lục
Phí gas ETH đã giảm xuống mức thấp kỉ lục
  • Các sàn TOP không còn “tín” như xưa, coin lên sàn phần lớn đều bị bán tháo, các dự án Memecoin, không có giá trị thì được niêm yết tràn lan.
  • Hàng loạt dự án mới xuất hiện mỗi ngày, kéo theo sự phân mảnh dòng tiền và thanh khoản, cùng với sự thiếu cam kết từ các nhà phát triển, khiến thị trường trở nên khó lường
  • Memecoin chiếm sóng mạnh mẽ với pump.fun là người thay đổi cuộc chơi.

Trước bối cảnh hoàn toàn khác so với 2021, việc chúng ta vẫn áp dụng những bài học từ chu kỳ trước liệu có còn khả thi hay không?

OKX banner ngang 60K usdt bonus

2. Sai lầm phổ biến khi đầu tư Crypto trong năm 2025

2.1 Đầu tư theo định giá quỹ

Sai lầm đầu tiên mà phần đông mọi người đều mắc phải khi đầu tư trong 2025 đó là nhìn vào định giá dự án được quỹ đầu tư. Để mình lấy ví dụ:

Wormhole – W: Quan sát cộng đồng thì mọi người đang kẹt hàng rất nhiều quanh vùng giá 0.3 đến 0.5 USD. Ngoài việc gọi vốn được 225 triệu USD, Jump Crypto đứng sau thì cơ sở lớn nhất để mọi người mua W đó là giá quỹ đầu tư là ở mốc 0.25 USD.

Với lí do phổ biến là:

  • 0.5 USD cách giá quỹ 2 lần là một vị thế đẹp.
  • 0.3 USD còn đẹp hơn khi dự án đã hình thành vùng sideway ở đoạn này. Và nếu mua ở giá này thì “vị thế không khác gì quỹ”.

Chúng ta đã quá tin vào những câu chuyện sau:

  • Quỹ sao mà lỗ được? 0.25 là vùng VC mua, độ an toàn là rất cao.
  • Thị trường sẽ bùng nổ trong năm 2024-2025.
  • Đặt cược vào Jump Crypto – Market Maker “lái giá” cực kì khét trong thị trường.
  • Cộng thêm 1 số yếu tố rất hấp dẫn nữa là stake W sẽ nhận được airdrop Monad.

Và cái kết là Wormhole hiện đang được giao dịch với giá 0.0825 USD (15/4/2025), chia gần 7 lần từ mức giá 0.5 USD. 

Wormhole là ví dụ điển hình cho việc đầu tư theo giá quỹ
Wormhole là ví dụ điển hình cho việc đầu tư theo giá quỹ – CryptoRank

Các trường hợp tương tự khác có thể kể đến như:

  • Scroll – SCR: Định giá vòng gần nhất là 1,8 tỷ USD, với tổng cung 1 tỷ token, như vậy giá SCR được các quỹ đầu tư mua là 1,8 USD. Tuy nhiên, mức ATH được ghi nhận là 1,33 USD. Nếu ai thấy định giá này rẻ hơn quỹ đầu tư mà lao vào mua thì hiện tại (16/4/2025), 1 SCR = 0.23 USD, một mức giá rất khó để tưởng tượng đối với 1 dự án đã huy động được 80 triệu USD.
SCR cũng là cái tên khiến quỹ phải thua lỗ
SCR cũng là cái tên khiến quỹ phải thua lỗ
  • Fuel Network – FUEL: Vòng gần nhất được các quỹ định giá là 1 tỷ USD với số vốn kêu gọi được là 80 triệu USD. Nếu bạn mua lúc dự án đạt ATH (1 FUEL = 0.078 USD, FDV = 780 triệu USD) thì hiện tại, khoản đầu tư của bạn đã chia gần 6 lần.
Fuel Network cũng là L2 tạo ra khá nhiều thất vọng
Fuel Network cũng là L2 gây ra nhiều thất vọng

Việc nghĩ mình đang “chung mâm” với VC và không thể thua khi mua bằng giá quỹ là tư duy phổ biến của chu kỳ 2021. Tuy nhiên, thị trường đã cho phần lớn người chơi một bài học đó là ngay cả quỹ vẫn có thể thua lỗ. Vậy nên giá quỹ không phải là entry bất tử như mọi người thường đồn.

Hơn nữa, tính minh bạch trong cách các quỹ vận hành vẫn là một dấu hỏi lớn. Liệu họ có thực sự mua đúng với mức giá công khai, hay đằng sau đó là những thỏa thuận ngầm nhằm giăng bẫy cho nhà đầu tư nhỏ lẻ? Điều này gần như không thể kiểm chứng.

Vì vậy, thay vì đặt niềm tin mù quáng vào giá quỹ, nhà đầu tư chỉ nên xem đó như một yếu tố tham khảo. Đừng bất chấp bám víu vào một mốc giá cụ thể mà họ đưa ra—đó không phải là kim chỉ nam đảm bảo sự tăng trưởng.

2.2 Đầu tư theo Narratives

Trong chu kỳ 2021, mỗi xu hướng hay câu chuyện (narrative) thường có một dự án dẫn đầu, đóng vai trò như ngọn cờ thu hút dòng tiền đổ vào các dự án cùng lĩnh vực. Tuy nhiên, chu kỳ hiện tại lại diễn ra theo cách hoàn toàn khác biệt, không còn tuân theo mô hình đó.

Chu kỳ 2020 – 2021:

  • Axie Infinity kéo dòng tiền đến với các dự án GameFi, mở ra thời kỳ hoàng kim cho xu hướng này.
  • StepN kéo sự bùng nổ cho xu hướng Move to Earn.
  • OlympusDAO dẫn đầu làn sóng Ve (3,3), mở ra thời kì DeFi ponzi.
  • SandBox, Decentraland thu hút sự chú ý cho trend Metarverse.
  • NFT là sự dẫn đầu của BAYC và Crypto Punk.

Chu kỳ 2024 – 2025:

  • Sóng Gaming có Ronin tăng rất mạnh (0.4 USD đến 4.27 USD) nhưng các dự án cùng mảng GameFi lại không có hiệu suất quá ấn tượng, hoặc chí ít là tăng chung sóng với RON.
  • Sóng Restaking cũng không diễn ra thực sự quá mạnh mẽ và đồng đều, dù trước đó, cộng đồng đều nhận định đây sẽ là xu hướng lớn của chu kỳ này. Eigen Layer, Ether.Fi, Renzo, đều tự tăng với nhưng tin tức riêng của dự án.
  • Đối với Depin, các dự án như Grass, Render hay io.net đều chạy theo tin tức riêng.

Trong chu kỳ này, chỉ có Memecoin và AI Agent đồng điệu tăng trưởng, còn lại thị trường gần như “mạnh ai nấy chạy”. Vì vậy, chiến lược mua một coin với hy vọng nó sẽ tăng giá nhờ sự dẫn dắt của dự án đầu ngành (lead trend) không còn hiệu quả. Khả năng “bay ké” theo xu hướng hầu như không khả thi ở giai đoạn hiện tại.

AI Agent và Memecoin là 2 Narratives tăng trưởng vượt trội
AI & Memecoin tăng trưởng vượt trội vào đầu năm 2025

Để lí giải cho sự khác biệt này, ta có thể tham khảo một số lí do như sau:

  • Sự khác nhau giữa 2 chu kỳ: Ở 2021, đây là giai đoạn thị trường crypto còn khá “hoang dã” và đầy tính đầu cơ. Thời điểm này, thị trường crypto vẫn còn mới mẻ với nhiều người, tâm lý FOMO rất cao, dẫn đến việc dòng tiền lan tỏa rộng rãi, kể cả với các dự án không có giá trị nội tại rõ ràng. Tại 2025, thị trường đã trưởng thành hơn rất nhiều. Dòng tiền không còn dễ dàng đổ vào tất cả các dự án như trước, mà thay vào đó tập trung vào những dự án có giá trị thực sự và tiềm năng dài hạn.
  • Thị trường trưởng thành hơn: Thị trường crypto đã trưởng thành sau hơn một thập kỷ, không còn là “miền đất hứa” để kiếm lời dễ dàng, nhưng lại mở ra cơ hội cho những dự án chất lượng. Dòng tiền sẽ ngày càng thông minh, ưu tiên các dự án có giá trị nội tại vững chắc và đội ngũ xuất sắc. Những dự án dẫn đầu trong từng lĩnh vực, với sự đổi mới vượt trội, chính là tâm điểm của sự tăng trưởng mạnh mẽ.
  • Sự phân hóa trong các mảng của thị trường Crypto: Thị trường crypto ngày nay đa dạng với vô số lĩnh vực như DeFi, GameFi, NFT, AI Agent, Restaking hay Memecoin. Mỗi xu hướng bùng nổ đều kéo theo hàng chục, thậm chí hàng trăm dự án ăn theo. Tuy nhiên, dòng tiền không thể dàn trải cho tất cả, buộc nhà đầu tư phải tinh ý chọn lọc những dự án thực sự tiềm năng.

2.3 Đầu tư theo số vốn huy động của dự án

Một kim chỉ nam khác để phần lớn mọi người chọn dự án để đầu tư đó là nhìn vào số vốn dự án gọi được mà đôi khi không tìm hiểu quá kĩ về dự án đó. Với suy nghĩ dự án “phải tốt” thì mới huy động được nhiều vốn, tư duy này đã đưa một số bộ phận nhà đầu tư “ra đảo”.

Ví dụ: 

  • Aleo – ALEO: 228 triệu USD được rót cùng với sự góp mặt của các quỹ lớn như a16z, SoftBank, Polychain Capital… Hiện dự án đang được giao dịch mốc vốn hóa 70 triệu USD. Chart của ALEO cũng chỉ có một xu hướng duy nhất là dò đáy. Hệ sinh thái vẫn đang trong quá trình xây dựng dù đã mainet từ 9/2024, Discord gần như không có quá nhiều sự thảo luận, cập nhật từ phía đội ngũ dự án
Aleo đã từng huy động được hơn 200 triệu USD
Aleo từng huy động được hơn 200 triệu USD
  • zkSync – ZK: Nhận được hơn 400 triệu USD tiền đầu tư từ các quỹ, zkSync giờ đây đã gần như thất bại trong việc xây dựng hệ sinh thái với ZK Ignite và vẫn đang chật vật trong tầm nhìn Elastic Chain của mình. Mạng lưới giờ đây vắng như chùa, token thì slow rug khiến bất kì ai đặt niềm tin vào con số 400 triệu kia đều ngao ngán.
ZKsync có lẽ là cái tên gây ra nhiều sự thất vọng nhất
ZKsync có lẽ là cái tên gây nhiều sự thất vọng nhất
  • Aethir – ATH: Huy động hơn 150 triệu USD, hiện tại, tất cả những gì dự án làm được đó là bán node. Ở góc độ kinh doanh, Aethir đã cực kì thành công khi thu về 146.6 triệu USD doanh thu node, nhưng nếu bạn là nhà đầu tư, việc bỏ tiền vào Aethir phần lớn sẽ mang lại cho bạn những niềm đau, đặc biệt là áp lực xả từ những người chạy node.
Aethir cũng chứng kiến tình trạng không mấy khả quan
Aethir cũng đối mặt tình trạng không mấy khả quan

Trên đây chỉ là một vài ví dụ điển hình về việc các dự án gọi được số tiền khủng từ các quỹ đầu tư. Rất nhiều dự án đang xây dựng theo kiểu “đối phó” hay “trả bài”. Tính sáng tạo và độ hiệu quả gần như bằng 0, roadmap thì liên tục trì hoãn các cột mốc quan trọng.

Chưa bàn tới đường giá của token, nhưng nhìn vào cách mà dự án xây dựng hệ sinh thái, đối xử với cộng đồng thì chúng ta cũng phần nào đánh giá được năng lực của đội ngũ phát triển. 

2.4 Dự án “phải đẩy để xả”

Một sai lầm cuối cùng mà phần lớn chúng ta hay mắc phải đó là hi vọng dự án sẽ pump token để kéo thanh khoản và xả. Tư duy thường đẩy chúng ta vào những sai lầm như:

  • Tiếp tục hold ngay cả khi đã chia 5, chia 10.
  • Chỉ nhìn vào định giá từ quỹ, số tiền dự án gọi được mà bỏ qua việc đánh giá động lực tăng trưởng của token, chất lượng sản phẩm mà dự án đang xây dựng.

Đôi khi, một dự án không cần phải đẩy giá mạnh để xả hàng. Một chiến thuật phổ biến trong giai đoạn này là niêm yết token với vốn hóa cao nhưng nguồn cung lưu thông rất thấp. Sau đó, dự án dần dần mở khóa và bán ra từ từ, dẫn đến tình trạng “slow rug”.

Một số đồng coin tiêu biểu có thể kể đến như:

  • AltLayer – ALT: FDV của dự án từng đạt 6 tỷ USD, hiện tại (18/4/2025), FDV của ALT chỉ còn 250 triệu USD, tương đương với mức giảm khoảng 24 lần.
  • Starknet – STRK: FDV của dự án từng đạt hơn 30 tỷ USD, hiện tại (18/4/2025), FDV của STRK chỉ còn 1,2 tỷ USD, tương đương với mức giảm khoảng 25 lần.
  • Dymension – DYM: FDV của dự án từng đạt 8,2 tỷ USD, hiện tại (18/4/2025), FDV của DYM chỉ còn 259 triệu USD, tương đương với mức giảm khoảng 31,66 lần.
  • Saga – SAGA: FDV của dự án từng đạt gần 7 tỷ USD, hiện tại (18/4/2025), FDV của SAGA chỉ còn 205 triệu USD, tương đương với mức giảm khoảng 32,68 lần.
  • Omni Network – OMNI: FDV của dự án từng đạt 2,9 tỷ USD, hiện tại (18/4/2025), FDV của OMNI chỉ còn 181 triệu USD, tương đương với mức giảm khoảng 16.9 lần.
AI Agent và Memecoin là 2 Narratives tăng trưởng vượt trội
AltLayer – Dự án Modular đã giảm hơn 20 lần

=> Dự án không nhất thiết phải đẩy để xả, họ chỉ cần niêm yết ở mức định giá cao và bán dần. 

Nhưng tại sao tại những mức định giá đó vẫn thu hút người mua? Một số lí do có thể kể đến như:

  • Sự tăng trưởng của thị trường: BTC trong giai đoạn Q1/2024 đã tăng từ 40.000 lên hơn 60.000 USD, khiến các dự án ra mắt trong thời điểm này có được lợi thế nhất định.
  • Tâm lý hưng phấn: Khi giá BTC tăng, tâm lý thị trường trở nên lạc quan hơn. Nhiều người cho rằng định giá các dự án phải cao vì thị trường đã “trưởng thành” hơn so với chu kỳ trước. Tuy nhiên, chỉ khi thị trường đảo chiều, mọi người mới nhận ra rằng mức định giá quá cao cho các dự án thiếu giá trị nội tại là không hợp lý.
  • Câu chuyện hấp dẫn: Các dự án mình lấy làm ví dụ đều thuộc những Narratives rất hot thời điểm đó, Modular Blockchain cùng Layer 2 Ethereum đều được xem là “tương lai” của ngành. Điều này đã được MM, KOL truyền thông quá tốt khiến cộng đồng nghĩ rằng mình đang đầu tư vào những công nghệ thật sự.

3. Tổng kết

Bên trên là những sai lầm phổ biến mà phần đông mọi người mắc phải trong chu kỳ 2025. Vậy từ những vấp ngã đó, chúng ta rút ra được gì cho hành trình sắp tới?

  • Token là một loại sản phẩm: Token không đảm bảo lợi nhuận cho holder dù dự án có doanh thu, vì điều này phụ thuộc vào cách thiết lập tokenomics. Nhiều dự án như Starknet, ZKsync, Magic Eden, Zora… hoàn toàn có thể hoạt động bình thường mà không cần ra mắt token. Do đó, ngoài phân tích cơ bản, cần xem xét vai trò của token trong sản phẩm để tránh trường hợp dự án hoạt động tốt nhưng giá token liên tục giảm.
  • Thay đổi tư duy: Thay vì chỉ nhìn vào số vốn đầu tư, quỹ Tier 1, giá quỹ mua… bạn cần xem xét thêm về định giá dự án, sự nổi bật trong sản phẩm để đầu tư. Thị trường càng có nhiều dự án, bạn càng phải kĩ càng để chọn ra những dự án làm thật chứ không chỉ bơm thổi theo Narratives.
  • Nhìn BTC đầu tiên: Dù là thời điểm nào, khi ra quyết định mua bán, bạn cần quan sát đường giá của BTC. Nếu BTC đã tăng được 1 khoảng thời gian dài, bạn hãy cẩn thận vì các dự án TGE trong giai đoạn này có thể bị “ngáo định giá”, Q1/2024 là một ví dụ điển hình.
  • Không gì là không thể: Quỹ vẫn bị thua lỗ, dự án hoàn toàn có thể giải thể, bỏ ngang, token có thể được bán sang tay giữa các quỹ với nhau, OTC (Thị trường thứ cấp)… Vậy nên nội tại dự án cực kì quan trọng. Đừng chỉ mua vì dự án hợp Narratives, bạn có thể kiếm được tiền nhưng cũng có thể mất cực kì nhanh.

Thị trường crypto 2025 có thể khó nhằn, nhưng mình tin rằng thị trường này vẫn còn rất nhiều cơ hội cho những ai chịu khó học hỏi từ những lần vấp ngã! Chúc mọi người đầu tư khéo léo, kiên trì, và sớm chạm đích thành công!

OKX banner ngang 60K usdt bonus